รักษาข้อเข่าเสื่อมแต่เนิ่นๆดีกว่า หากคุณอยู่ระยอง มาที่บีอาร์เอ็กซ์จีสหคลินิก โทร. 033060399 อ่านข้อมูลข้อเข่าเสื่อมด้านล่างได้เลย

รู้ได้อย่างไร ว่าอาการปวดเข่าเป็นจากโรคข้อเข่าเสื่อม?

อาการของข้อเข่าเสื่อมจะต้องค่อยๆปวดจากน้อยไปหามากใช้เวลาหลายๆปี

อาการระยะต้น

ผู้ป่วยจะยังไม่ปวดเข่า อาจพบเสียงดังขณะขยับเข่า หรือเวลาพักนานๆหรือหลังตื่นนอนเข่าจะฝืด เคลื่อนไหวลำบาก แต่พอได้ขยับสักครู่ก็จะเดินได้ปกติ

อาการระยะกลาง

อาการปวดจะเริ่มชัดเจนขึ้น อาจปวดทุกวันแต่ไม่รุนแรง บางครั้งต้องใช้ยาแก้ปวด หรืออุปกรณ์สนับเข่าช่วยบรรเทาอาการ

ระยะรุนแรง

อาการปวดมากและสม่ำเสมอ ผู้ป่วยเดินได้น้อยลงจากปกติ เพราะรู้สึกปวดจนไม่อยากเดินต่อหรือกลัวล้ม ไม่สามารถนั่งคุกเข่า หรือนั่งกับพื้นท่าอื่นๆ ได้ มีความผิดรูปของข้อเข่า เช่น เข่าโก่ง

พยาธิสภาพของโรคของเข่าเสื่อมเป็นอย่างไร?

การเสื่อมของข้อเข่าเป็นไปตามวัยอยู่แล้ว หากแต่ถ้ามีการบาดเจ็บ ใช้งานหนัก การเสื่อมก็เกิดเร็วกว่าปกติ

เริ่มแรกการเสื่อมจะเกิดที่ชั้นผิวสัมผัสของข้อซึ่งเป็น กระดูกอ่อน โดยกระดูกอ่อนที่หุ้มปลายกระดูกแข็งเริ่มบางลงและแตกร้าวดังรูป

ข้อเข่าขวาปกติ: กระดูกอ่อน (สีฟ้า) เรียบ หมอนรองกระดูก (สีชมพู)เรียบ

กระดูกระหว่างข้อ (สีน้ำตาล) ปกติ

ข้อเข่าขวาเสื่อมระยะแรก: หมอนรองกระดูกบาง กระดูกอ่อนเริ่มมีรอยแตกร้าว เริ่มมีกระดูกงอก

ข้อเข่าขวาเสื่อมระยะกลาง หมอนรองกระดูกบาง แตก กระดูกอ่อนมีรอยแตกมากขึ้น ช่องว่างระกว่างกระดูกเข่าแคบลง กระดูกงอกเพิ่มขึ้น มีซิสต์เกิดขึ้นในกระดูก

ข้อเข่าขวาเสื่อมมาก: หมอนรองข้อเข่าสลายเกือบหมด กระดูกอ่อนถูกทำลายมากทำให้ข้อเข่าแคบมากขึ้นจนเกือบจะเชื่อมต่อกัน กระดูกงอกเกิดขึ้นมาก เกิดซิสต์ในกระดูกมากขึ้น

การยืนยันวินิจฉัยข้อเข่าเสื่อม

อาศัยอาการ การตรวจร่างกายและภาพถ่ายเอกซเรย์

ภาพถ่ายรังสีข้อเข่าข้างขวา: ภาพ A แสดงข้อเข่าปกติ จุดที่เป็นช่องว่างระหว่างข้อต่อกระดูกเป็นส่วนของกระดูกอ่อนเห็นเป็นช่องว่างสีเทาดำ (ลูกศรสีฟ้า) กระดูกผิวเรียบ ไม่มีกระดูกงอก ภาพ B ช่องว่างระหว่างกระดูกแคบ (ูลูกศรสีน้ำตาล และขอบกระดูกมีสีขาวทึบเข้มและผิวกระดูกขรุขระแสดงถึงบริเวณกระดูกงอก (ลูกศรสีแดง)

การรักษาข้อเข่าเสื่อมระยะที่ยังไม่ต้องผ่าตัด

การดูแลทั่วไป

ลดน้ำหนัก
บริหารกล้ามเนื้อ (ดูคลิปนี้ ยืดเหยียดน่อง ลดอาการปวดเข่า)
ออกกำลังกาย แนะนำ ขี่จักรยาน ว่ายน้ำ การออกกำลังกายที่ควรหลีกเลี่ยง คือ วิ่ง สควอต แบตมินตัน เทนนิส

การแก้อาการปวด

ประคบความเย็น
รับประทานยาแก้ปวด พาราเซตามอล เป็นยาเหมาะสม
ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAIDS ควรใช้อย่างระมัดระวัง เนื่องจากยาชนิดรับประทานในคนสูงอายุ อาจมีผลเสียต่อการทำงานของไตและระคายเคืองทางเดินอาหาร หากใช้ยากลุ่มนี้ควรใช้ในรูปแบบทาภายนอกจะปลอดภัยกว่า
การรับประทาน กลูโคซามีน (ยังให้ผลไม่แน่ชัด)
การฉีด สเตอรอย์เข้าข้อเข่า ให้ผลบรรเทาปวดในระยะสั้น
การฉีดน้ำไขข้อเทียมเข้าข้อเข่า (Hyaluronic acid) พบว่าช่วยลดการปวดและเพิ่มการทำงานข้อเข่าได้ดีนานถึงหกเดือน

การเลือกวิธีการบรรเทาปวดใดๆ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหาวิธีที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละรายจะดีที่สุด ไม่ควรเลือกเองซึ่งอาจส่งผลให้ไม่ได้ผลแล้วอาจได้รับผลข้างเคียงจากการรักษาได้

การใช้อุปกรณ์ช่วยพยุง

อุปกรณ์ดามเข่า (Knee brace)
ไม้เท้า (cane)
Walker

เข่าเสื่อมมากแค่ไหน ถึงต้องรักษาด้วยวิธีผ่าตัด

จากที่ได้กล่าวไว้ในข้างต้นว่าอาการเข่าเสื่อมส่วนใหญ่เกิดจากความเสื่อมตามอายุ ซึ่งมักพบได้ตั้งแต่คนวัย 60 ปี ขึ้นไป โดยผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงจนต้องรักษาเข่าเสื่อมด้วยวิธีผ่าตัด ได้แก่

ปวดมาก หรือปวดตลอด จนกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น ต้องใช้ยาแก้ปวดบ่อยๆ และบางรายไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันตามปกติได้

เดินลำบากจนไม่สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ ต้องมีคนคอยช่วยเหลือ หรือช่วยประคองเดิน ไม่เช่นนั้นอาจหกล้มได้

ในขณะเดียวกันมีผู้ป่วยเข่าเสื่อมจำนวนหนึ่งซึ่งแม้ไม่มีอาการปวดรุนแรง แต่ไม่สามารถทำกิจกรรมต่างๆ ที่ต้องการได้โดยสะดวก เช่น เล่นกีฬา ท่องเที่ยว ซึ่งบางคนอาจเลือกการผ่าตัดรักษาเพื่อให้กลับมาทำกิจกรรมต่างๆ ได้เหมือนเดิม

การผ่าตัด มีเทคนิคการผ่าตัดใส่ข้อเข่าเทียมหลายแบบและอุปกรณ์เข่าเทียมก็ออกแบบมาหลายรูปแบบมาก แต่ก็มีหลักการทั่วไปดังภาพ

ภาพข้อเข่าเทียม

สรุป

โรคข้อเข่าเสื่อม เป็นโรคความเสื่อมซึ่งต้องค่อยๆเกิดขึ้นตามวัยที่สูงขึ้น แต่ใครจะชะลอการเสื่อมของข้อเข่าให้อยู่นานที่สุดได้ จำเป็นต้องทราบวิธีถนอมข้อเข่า และหากเข่าเริ่มเสื่อมแล้วจะต้องรีบปรึกษาแพทย์เพื่อเริ่มการรักษาโดยวิธีอนุรักษ์ให้เข่าเสื่อมช้าลง เพราะหากปล่อยให้เข่าเสื่อมมากจนปวดตลอดเวลาแล้ว อาจจะต้องได้รับการรักษาโดยการผ่าตัดใส่ข้อเข่าเทียม ซึ่งมีอายุการใช้งานจำกัด