หินปูนที่สงสัยมะเร็ง
หินปูนที่สงสัยมะเร็งแบบที่หนึ่ง (Fine Linear and Fine linear branching
calcifications)
หินปูนที่รูปร่างเป็นขีดละเอียด หรือเป็นขีดละเอียดเรียงตัวคล้ายกิ่งก้าน
หินปูนที่รูปร่างเป็นขีดละเอียด หรือเป็นขีดละเอียดเรียงตัวคล้ายกิ่งก้าน
Fine linear and fine linear branching calcifications |
ภาพเอกซเรย์เต้านมนี้แสดงให้เห็นกลุ่มของหินปูน
(สีขาว)ซึ่งส่วนใหญ่จะรูปร่างเป็นขีดหรือแท่ง แต่ละแท่งจะเรียงตัวกันคล้ายเส้นตรง
หรือแตกแขนงเป็นกิ่งเหมือนกิ่งไม้ ถ้าของใครมีลักษณะแบบนี้ละก็สงสัยมะเร็งเต้านม
ซึ่งแพทย์จะต้องนัดมาเจาะเอาเนื้อบริเวณนี้มาพิสูจน์ให้แน่ชัดครับ
หินปูนที่สงสัยมะเร็งแบบที่สอง
Fine pleomorphic calcifications กลุ่มหินปูนละเอียดที่มีรูปร่างหลายๆแบบ
อยู่รวมกันเป็นกลุ่ม เป็นขีดบ้าง เป็นจุดบ้าง และจุดบางอันก็ไม่ได้กลมเหมือนกันเหมด
ดังภาพด้านล่าง
Fine pleomorphic calcifications |
หินปูนลักษณะนี้สงสัยมะเร็งมากครับ จึงต้องให้แพทย์เจาะเก็บเนื้อเยื่อบริเวณนี้มาตรวจพิสูจน์มะเร็งต่อไป
หินปูนสงสัยมะเร็งแบบที่สาม
Amorphous calcifications
กลุ่มหินปูนที่เราเห็นได้ลางๆจึงเห็นรูปร่างได้ไม่ชัดเจนดังภาพด้านล่าง
Amorphous microcalcifications |
สังเกตในวงกลมจะพบ
หินปูนมีขนาดเล็กมาก (จำนวนมากกว่า 5 จุดขึ้นไป) และสีจางมากจนเราไม่สามารถเป็นรูปร่างของมันได้อย่างชัดเจน
จึงไม่สามารถอธิบายรูปร่างลักษณะของมันได้
ลักษณะอย่างนี้มีความเป็นไปได้ที่จะเป็นมะเร็งหรือเป็นภาวะที่ไม่เป็นมะเร็งก็ได้
อย่างไรก็ตามทางการแพทย์
ถ้าตัดประเด็นโรคร้ายแรงออกไม่ได้ก็ต้องพิสูจน์ให้แน่ชัดเสียก่อน
โดยการเจาะเก็บเนื้อเยื่อบริเวณนั้นไปส่งตรวจครับ
หินปูนสงสัยมะเร็งชนิดที่สี่
Coarse heterogeneous calcifications
หินปูนชนิดหยาบ
ขอบชัด รูปร่างและขนาดแตกต่างกัน ดังภาพ
Coarse heterogeneous calcifications |
หินปูนนี้มีขนาดใหญ่กว่า
0.5 มิลลิเมตร
ขอบเขตเห็นได้ชัด แต่มีรูปร่างหลายแบบ
และขนาดไม่เท่ากันอยู่รวมกันเป็นกลุ่มหรือหย่อม
ถ้าพบลักษณะแบบนี้มีความเป็นไปได้ที่จะเป็นมะเร็งเต้านมหรือไม่ใช่ก็ได้ จัดได้ว่ากลางๆระหว่างใช่หรือไม่ใช่มะเร็ง
แต่ทางการแพทย์ถ้ามีโอกาสเป็นโรคร้ายแรง ต้องพิสูจน์ให้ทราบแน่ชัด
โดยการเจาะเก็บเนื้อเยื่อที่มีหินปูนเหล่านี้มาพิสูจน์มะเร็ง
หินปูนที่สงสัยมะเร็งน้อย
Round and punctate microcalcifications
หินปูนขนาดเล็กขอบชัด
มีขนาดใกล้เคียงกัน รูปร่างกลมเหมือนรูเข็ม (จินตนาการเหมือนรูเข็มที่เจาะด้วยเข็มขนาดเดียวกันบนกระดาษ)
ดังรูปด้านล่าง
Round punctate microcalcifications |
ถ้าแพทย์พบหินปูนลักษณะเช่นนี้
จะนัดติดตามการตรวจเอกซเรย์เต้านมใกล้ชิดคือนัดถัดไปอีกหกเดือน
เพื่อดูการเปลี่ยนแปลงลักษณะว่าจะเปลี่ยนไปเป็นรูปแบบอื่นที่น่าสงสัยมะเร็งหรือไม่
หากเปลี่ยนแปลงไปทางสงสัยมะเร็ง
ครั้งหน้าแพทย์ต้องนัดเจาะเก็บเนื้อเยื่อมาพิสูจน์มะเร็ง หากไม่เปลี่ยนแปลงอาจนัดตรวจแมมโมแกรม
(Mammograms) ทุกหกเดือนเป็นเวลาสามปี
จนแน่ใจว่าไม่เปลี่ยนแปลงแน่นอนแล้วหรือหินปูนลดลง
จะนัดตรวจเอกซเรย์เต้านมระยะเวลาห่างขึ้น
หินปูนที่ไม่สงสัยมะเร็ง
(Benign calcifications)
หินปูนที่ไม่สงสัยมะเร็งชนิดที่หนึ่ง
Milk of calcium
เป็นหินปูนที่ตกตะกอนอยู่ในหน่วยต่อมน้ำนม
(ลองนึกถึงภาพถ้วยวางหงายอยู่ในถังน้ำใสๆ
หากคุณมองถ้วยจากด้านบนคุณจะเห็นถ้วยเป็นรูปวงกลม หากคุณมองถ้วยจากด้านข้างคุณจะเห็นถ้วยรูปร่างคล้ายพระจันทร์เสี้ยวหงาย
เช่นกัน
หินปูนที่ตกตะกอนอยู่ในหน่วยของต่อมน้ำนมให้ลักษณะที่ท่าที่เอกซเรย์คล้ายตัวอย่างที่ยกมา
ดังนี้
เอกซเรย์เต้านมในแนว บน-ล่าง (Craniocaudad position) |
เอกซเรย์เต้านมในแนว ใน-นอก เอียง (Mediolateral oblique position) |
ภาพของหินปูน milk of calcium ในต่อมน้ำนมในมุมมองบน-ล่าง จะเห็นหินปูนรูปร่างวงกลม ขณะที่ภาพหินปูนในแนวมุมมองด้านข้างจะเห็นหินปูนรูปถ้วยหงาย |
เมื่อเราเอกซเรย์เต้านมในแนวบน-ล่าง
ดังภาพ เราจะเห็นแคลเซียมเป็นรูปกลม แต่เมื่อถ่ายเอกซเรย์ในท่าเอียงด้านข้าง
เราจะเป็นหินปูนที่ตกตะกอนในแอ่ง รูปร่างเหมือนถ้วย แต่ในภาพเอกซเรย์ จะเล็กมาก
ต้องขยายภาพอีก ดังภาพด้านล่าง
ภาพแมมโมแกรมแบบขยาย แสดงหินปูน milk of calcium แนวบนล่าง (ภาพซ้าย) และแนวด้านข้างใน-นอกเอียง (ภาพขวา) |
ถ้าพบหินปูน ชนิด milk of calcium รังสีแพทย์จะรายงานผลออกมาว่าไม่เป็นอันตราย
การนัดหมายตรวจเอกซเรย์เต้านมจึงเป็นหนึ่งปีเหมือนคนที่ผลปกติเลย
หินปูนชนิดไม่ใช่มะเร็งชนิดที่สอง
“หินปูนที่ผิวหนัง (Dermal calcification)” หินปูนที่ผิวหนังเราจะเห็นอยู่ขอบๆของภาพ
อยู่ในที่ตื้นๆ ดังภาพด้านล่าง
หินปูนที่ผิวหนัง (Dermal calcifications) |
หินปูนชนิดนี้เกิดในผิวหนัง
ไม่ได้เกิดในชั้นเต้านม ถ้าแพทย์พบแพทย์จะรายงานผลว่าไม่เป็นอันตรายและตรวจปีต่อไปตามปกติเช่นคนที่ไม่พบอะไรเลย
หินปูนชนิดไม่อันตรายชนิดที่สาม
“หินปูนของหลอดเลือดในเต้านม (Vascular
calcification)”
ดังภาพด้านล่าง
หินปูนของหลอดเลือดในเต้านม (Vascular calcifications) |
หินปูนที่จับผนังหลอดเลือดในเต้านมจะมีลักษณะสีขาวเป็นรูปท่อยาวในภาพเอกซเรย์เต้านม
หรือมีลักษณะเป็นเส้นขาวคู่ขนานกัน ไม่เป็นอันตราย
แพทย์จะนัดตรวจเอกซเรย์เต้านมปีต่อไป
หินปูนชนิดไม่อันตรายชนิดที่สี่
“หินปูนรูปร่างเหมือนข้าวโพดคั่ว (Pop corn liked
calcification)”
ภาพหินปูนลักษณะคล้ายข้าวโพดคั่วในภาพแมมโมแกรมเต้านมข้างซ้าย |
หินปูนชนิดนี้จะเกิดในเนื้องอกชนิดไม่ร้ายชนิดหนึ่งซึ่งเกิดจากเนื้อเยื่อเกี่ยวพันของเนื้อเต้านม
ชื่อ ไฟโบรอะดีโนมา (Fibroadenoma) เนื้องอกชนิดนี้มีได้หลายขนาด
เมื่อเวลาผ่านไปเนื้องอกจะเสื่อมฝ่อลงและมีหินปูนลักษณะเหมือนข้าวโพดคั่วเกิดขึ้นได้
ถ้าเห็นลักษณะหินปูนเช่นนี้ก็มั่นใจได้ว่า ไม่เป็นอันตรายแน่นอน แพทย์จะนัดตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมในระยะเวลาปกติเลย
หินปูนชนิดไม่อันตรายชนิดที่ห้า
“หินปูนรูปแท่ง
ขนาดใหญ่
(Large rod-liked calcifications)
หินปูนรูปแท่งขนาดใหญ่ (Large rod-liked calcifications) |
หินปูนนี้มีรูปร่างเป็นแท่งขนาดใหญ่กว่า 1
มิลลิเมตร
เพราะเป็นหินปูนที่เกิดในท่อน้ำนมที่ขยายตัวขึ้น จะเรียงตัวกันใกล้หรือเข้าหาหัวนม
มักพบทั้งสองข้างและในคนสูงอายุตั้งแต่ 60 ปีเป็นต้นไป
บางครั้งจะเข้าใจสับสนกับหินปูนรูปร่างเป็นขีดขนาดเล็กซึ่งสงสัยมะเร็ง แต่หินปูนรูปแท่งขนาดใหญ่จะไม่ใช่หินปูนมะเร็งเลย ผู้หญิงที่มีหินปูนชนิดนี้จึงสามารถตรวจแมมโมแกรมปีละครั้งเหมือนคนปกติ
หินปูนชนิดไม่อันตรายชนิดที่หก
“หินปูนรูปเปลือกไข่ (Eggshell calcification)”
หินปูนรูปเปลือกไข่ (Egg-shelled calcification) |
มักจะเกิดจากเม็ดไขมันที่ไม่มีชีวิตแล้ว
ซึ่งส่วนใหญ่มีรูปทรงรูปไข่
และเกิดหินปูนจับที่ขอบนอกของเม็ดไขมันนี้จึงมองเห็นเป็นเส้นโค้งบางๆเป็นรูปวงรี
เต็มวงบ้างหรือไม่เต็มวงบ้างก็ได้ ส่วนใหญ่จะขนาดใหญ่กว่า 1 มิลลิเมตร ไปจนกระทั่งขนาดเป็นเซนติเมตรก็พบได้
ไม่มีความสัมพันธ์กับมะเร็งเต้านมแต่อย่างใด ถ้าตรวจพบแพทย์จะไม่ต้องนัดพิเศษใดๆ
หินปูนชนิดไม่อันตรายชนิดที่เจ็ด
“หินปูนขรุขระขนาดใหญ่จากเนื้อเยื่อสลาย (Dystrophic
calcification)”
ภาพแมมโมแกรม แสดงลักษณะของหินปูนชนิดขรุขระจากเนื้อเยื่อสลาย (Dystrophic calcifications) |
หินปูนชนิดนี้มีขนาดใหญ่
รูปร่างเหมือนก้อนหินขรุขระมาก บางคนจินตนาการว่าเหมือน หินลาวาขรุขระ
ส่วนใหญ่เกิดจากเนื้อเยื่อตายและเปลี่ยนแปลงไปจนมีหินปูนมาจับ
จึงมักพบหลังจากเต้านมได้รับการฉายรังสีรักษาหรือบาดเจ็บของเต้านมมาแล้วประมาณ 3
ถึง 5 ปี อย่าเข้าใจผิดว่าเหมือนหินปูนมะเร็ง
หรือเห็นว่าขรุขระแล้วจะดูแล้วอันตราย
ทางการแพทย์หากพบลักษณะเช่นนี้ร่วมกับประวัติเคยได้รับการฉายรังสีรักษามาก่อนก็แน่ใจได้ว่า
เป็นหินปูนชนิดไม่ร้ายแรง สามารถตรวจแมมโมแกรมประจำปีเหมือนคนที่ปกติไม่พบอะไรได้เลยครับ
กลับสู่ สารบัญบทความ
กลับสู่ สารบัญบทความ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น